Je snijplank ruikt soms naar vis, of krijgt bruine vlekken die maar niet weg willen. Dat is niet alleen irritant — het is ook een veiligheidssignaal in de keuken. Lees dit nu: je kunt met twee simpele ingrediënten veel schade voorkomen en je plank veel langer mooi houden.
Ik merkte in restaurants en tijdens checks bij vrienden dat chefs één simpele gewoonte hebben: zout + azijn. Het ziet er basic uit, maar het doet werk dat ze thuis vaak vergeten.
Waarom chefs dit doen vóór de lunchservice
In een professionele keuken telt snelheid en hygiëne. De combinatie van zout en azijn werkt snel, goedkoop en praktisch onder druk.
- Zout is schurend en absorbeert geurtjes — het trekt vuil en vet los van het hout of plastic.
- Azijn is licht zuur; het breekt vet af en neutraliseert geuren zonder chemische resten.
- Samen werkt het als een ruwe, natuurlijke reiniger die je snijplank opfrist tussen shifts.
Wat ik opmerkelijk vond
Ik merkte dat zelfs oude vlekken van biet en tomaat na één behandeling veel minder zichtbaar waren. Het voelt bijna alsof je een nieuwe plank terugkrijgt, maar er is een belangrijke kanttekening die ik verderop bespreek.
Stap-voor-stap: zo doe je het thuis (werkend in Nederlandse keukens)
Gebruik producten die je gewoon bij Albert Heijn, Jumbo of HEMA koopt: witte azijn (5%) en grof keukenzout of zeezout.
- Strooi een royale laag grof zout over de plank.
- Schenk witte azijn erover totdat het zout vochtig is (geen weken).
- Laat 5–10 minuten inwerken; wrijf daarna met een schone doek of citroenhelft.
- Spoel af met heet water en was af met afwasmiddel. Voor plastic planken kun je daarna de vaatwasser gebruiken.
- Droog direct rechtop; in het vochtige Nederlandse klimaat kan anders schimmel ontstaan.
Een extra tip uit mijn praktijk
Voor houten planken: na het drogen één à twee keer per maand licht insmeren met voedselveilige mineraalolie (verkrijgbaar bij keukenwinkels of Blokker). Dit houdt het hout soepel en voorkomt scheuren.
Wat azijn wél en niet doet — blijf realistisch
Veel mensen verwachten dat azijn alles ontsmet. Dat klopt niet helemaal. Azijn vermindert geurtjes en vermindert sommige bacteriën, maar het vervangt geen heet water of goed reinigen bij rauw vlees.
- Wél: verwijdert geuren, helpt vlekken lichter maken en is mild antiseptisch.
- Niet: is geen garantie tegen alle ziekteverwekkers — gebruik bij twijfel heet water of een bleekoplossing voor zwaardere besmetting.
Veelgemaakte fouten (die ik vaak zag)
- Plank laten weken in water — hout zwelt en splijt sneller in Nederlands vochtig weer.
- Azijn op nieuwe, geoliede planken rechtstreeks gebruiken — test eerst een klein stukje.
- Vertrouwen op geur alleen — een plank kan schoon ruiken maar toch bacteriën bevatten na rauw vlees.
Waarom dit in Nederland extra praktisch is
Onze keukens zijn vaak kleiner en je wisselt snel tussen gerechten. Zout en azijn zijn goedkoop (minder dan een paar euro per fles/zak) en makkelijk te bewaren. In het natte seizoen zie je ook sneller schimmelvorming — snel drogen en regelmatig oliën maakt het verschil.
Vergelijking die helpt onthouden
Zie zout + azijn als een spons en een borstel tegelijk: het zout schuurt en absorbeert, de azijn lost op en neutraliseert. Het werkt als een mini-reparatie tussen twee grondige schoonmaken in.
Praktische life hack: de snelle geurkiller
Heb je net vis gesneden en ruikt de plank nog steeds? Probeer dit:
- Spoel kort af met heet water.
- Strooi zout, giet er azijn over en wrijf met de open kant van een citroen of een grove spons.
- Laat 5 minuten liggen, spoel, droog en zet rechtop om te drogen.
In mijn ervaring neemt dit vooral de visgeur bijna volledig weg — ideaal als je snel wilt koken zonder die nasmaak in salades of kruiden.
Laatste waarschuwing en checklist
- Gebruik azijn niet als enige ontsmettingsmethode bij rauw gevogelte; kook en reinig grondig.
- Test op kleurvastheid bij geoliede of donkere planken.
- Droog altijd direct om schimmel te voorkomen — dat is cruciaal in Nederland.
Heb je het nog niet geprobeerd? Begin met een klein plekje en kijk zelf. Trouwens, ik was verrast hoe vaak dit simpele ritueel een plank redden kan.
Wat is jouw snelste truc tegen geurtjes of vlekken op de snijplank? Deel je tip hieronder — ik leen hem misschien voor de volgende keukentest.
