Je ziet het op Marktplaats, bij de fietsenstalling en soms zelfs in de gang van vrienden: een bus WD‑40 als snelle redding tegen sneeuw, pekel en zompige fietspaden. Het voelt logisch en goedkoop — tot je merkt dat je favoriete laarzen anders ruiken, vlekken krijgen of ineens gevaarlijk glibberig zijn. Lees dit nu, vóór je die spray pakt: ik leg uit wat er écht gebeurt en wat wél veilig is in de Nederlandse winter.
Waarom dit zo verleidelijk is
Ik merkte het vorig jaar toen een collega zijn leren Chelsea boots mét WD‑40 sproeide om de regen te weerstaan. Binnen een week zaten er donkere vlekken en voelde de zool als een ijsbaan.
- WD‑40 is goedkoop en makkelijk verkrijgbaar bij Gamma, Action of zelfs bij je fietsenmaker.
- Mensen denken: "Het verdrijft water, dus werkt het als waterdichte spray."
- In de haast voor werk of een avondje uit in nat weer lijkt het een snelle oplossing.
Wat fabrikanten je niet vertellen (maar wat ik zag tijdens testen)
De kern: WD‑40 is geen schoenverzorger, het is een oplosmiddel + smeermiddel. Op korte termijn geeft het een waterafstotend laagje. Op lange termijn beschadigt het materialen.
Concrete problemen die ik tegenkwam
- Suedine en nubuck nemen olie op en krijgen blijvende donkere plekken.
- Leer kan uitdrogen, de beschermende finish verdwijnt en naden krijgen sneller scheurtjes.
- Rubberen zolen worden glad — gevaarlijk op natte fietspaden of trappen.
- Ademend membraan (zoals Gore‑Tex) kan minder goed werken doordat poriën worden verstopt.
- WD‑40 trekt vuil en pekel aan; je schoenen kunnen sneller smerig lijken.
Maar er zijn situaties waarin mensen het tóch gebruiken
Ik begrijp de paniek: rennen naar de trein in een stortbui, je favoriete schoenen, geen uitwijkopties. Toch zijn er betere en veilige alternatieven die in Nederland makkelijk te vinden zijn.
- Waterdicht sprays op siliconen- of fluorvrije basis (Nikwax, Granger's) — te koop bij ANWB, Decathlon of Schoemix.
- Beeswax/olie mix voor stevig leer — te vinden bij schoenmakers of Blokker.
- Schoonmaak en onderhoudssets voor suede bij Nelson of schoenonderhoudspecialisten.
Praktische hacks: veilig waterdicht maken (stap‑voor‑stap)
Hier is exact wat ik nu doe als ik mijn schoenen winterklaar maak — zonder WD‑40:
- Stap 1: Reinig eerst — verwijder zout en modder met zachte borstel en lauw water.
- Stap 2: Laat volledig drogen op kamertemperatuur (niet bij de verwarming).
- Stap 3: Test product op een onopvallend stukje. Als het donker wordt: niet gebruiken.
- Stap 4: Gebruik een speciaal impregneermiddel volgens instructie (2 lichte lagen, droog tussen lagen).
- Stap 5: Voor leer: afwerken met een dunne laag schoencrème of wax voor elasticiteit en bescherming.
Een simpele vuistregel: wat letterlijk olie achterlaat, hoort niet op je schoenen.
Emergency: WD‑40 al gebruikt — wat nu?
Als je al gespoten hebt, raak niet in paniek. Ik heb dit meerdere keren rechtgezet — met verschillend resultaat afhankelijk van het materiaal.
- Suede/nubuck: bestuif meteen met maïzena of talkpoeder, laat enkele uren intrekken om olie te absorberen, borstel voorzichtig uit.
- Leer: schoon met lauwe zeepoplossing of paardenspecifieke saddle soap, daarna conditioner toepassen.
- Rubberzolen: schoonmaken met afwasmiddel en warm water; stroef maken met fijngemalen krijt of antislip spray.
- Gore‑Tex/membraan: professionele reiniging aanbevolen; voor thuis: mild wasmiddel voor technische kleding en impregneren na wassen.
Een no‑nonsense tip uit mijn praktijk
Heb je beperkte tijd en moet je tóch naar buiten? Pak een waterdichte overschoen (neopreen) of plastic tas over de schoen voor de rit naar de trein. Het ziet er raar uit, maar voorkomt impulsief spuiten.
Waarom dit uit Nederland gezien extra belangrijk is
In Nederland betekent winter vaak regen, nattigheid en pekel, geen zware sneeuwmassa's — maar wél veel uren buiten op de fiets. Smerige fietspaden, pekel van de gemeente en natte trappen bij stations werken tegen je schoenonderhoud.
- Een gladde zool is gevaarlijk bij in- en uitstappen op de fiets.
- Veel Nederlanders hebben investeringen in schoenen van 80–200 euro; dat wil je niet riskeren met een spuitbus van 5 euro.
- Schoenmakers zijn dichtbij: een snelle reparatie bij een lokale schoenmaker kan duurzamere schade voorkomen.
By the way, als je goedkoop wilt beginnen: koop een kleine bus impregneer van een merk uit de bouwmarkt en test eerst — het kost je minder dan een paar reparaties.
Slot — kort en praktisch
WD‑40 lijkt een slim trucje, maar vaak is het als smeerolie op je favoriete schoenen: het helpt even, maar schaadt op termijn. Mijn advies: gebruik producten die voor schoenen gemaakt zijn en bewaar WD‑40 voor je fietsketting of scharnieren.
Wat heb jij weleens geprobeerd om je schoenen winterproof te maken — werkte het, of was het een lesje? Laat het hieronder weten.
