Nat, gezouten schoenen na een wandeling door Amsterdam of op de fiets door de polder — dat doet iets met je humeur. Je hebt vast weleens gehoord dat een spray van WD-40 die vieze zoutvlekken en vocht tegenhoudt. Lees dit nu: het lijkt een snelle oplossing, maar er zitten valkuilen waar je schoenen jarenlang spijt van kunnen hebben.

Ik merkte het zelf toen ik tijdens een stormachtige decembernacht mijn leren enkellaarsje met WD-40 probeerde te redden — en later zag dat de binnenvoering losliet. In mijn ervaring werkt het op korte termijn, maar vaak is de schade groter dan het probleem dat je probeert op te lossen.

Waarom WD-40 eerst helpt (en daarna pijn doet)

WD-40 is ontworpen als waterverdringer en smeermiddel — ideaal voor roestige schroeven, niet per se voor leer.

  • Het product verdrijft water: dat geeft tijdelijk droge schoenen en minder zoutplekken.
  • Het lost lichte vlekken en pekelresten op omdat het oliën bevat die vuil losmaken.
  • Maar: WD-40 bevat oplosmiddelen die kleur en finish van leer kunnen aantasten.
  • Het kan lijm- en naden verzwakken en suède of nubuck vet maken — dat trekt juist meer vuil aan.

Wat fabrikanten niet luidop zeggen

Garantieclaims en onderhoudstips van schoenmerken zijn vaak terughoudend. Fabrikanten besteedden meer aandacht aan langdurige beschermingsproducten dan aan snelle sprays van het bouwmarkt-schap.

WD-40 op je schoenen? Het wintergeheim dat fabrikanten liever stil houden - image 1

  • Schoenmakers en premium merken adviseren impregneerspray of lederbalsem in plaats van oplosmiddelhoudende sprays.
  • Veel synthetische materialen reageren onvoorspelbaar: de buitenlaag kan craqueleren of verbleken.
  • Een mooi, leren paar kan op korte termijn 'gered' lijken — maar de structuur en ademend vermogen kunnen verloren gaan.

Wanneer je WD-40 wél kunt overwegen

Er zijn uitzonderingen. Ik gebruik het alleen in twee situaties en altijd met terughoudendheid:

  • Op rubberen zolen of plastic delen (bijvoorbeeld vibram-zolen, ritsen): veilig en effectief.
  • Als noodoplossing buiten, om doorvriezing van metalen gespen of ritssluitingen te voorkomen.

Maar altijd eerst testen op een onopvallende plek. Dat kleine stukje hiel kan je veel ellende besparen.

Veilige alternatieven die schoenmerken wél adviseren

  • Impregneersprays met siliconenvrije formules (Nikwax, Grangers) — te koop bij Decathlon, Bever en bol.com.
  • Neutrale ledercrèmes en schoenpoets voor kleurherstel (Kruidvat of schoenmaker).
  • Voor suède: speciale suède-impregneermiddelen en een suèdeborstel (bij Schoenenreparatie of de lokale schoenwinkel).

Praktische lifehack: WD-40 als laatste redmiddel — stap voor stap

Als je toch besluit WD-40 te gebruiken (bijvoorbeeld midden in de nacht na een festival of op een gure NS-perron), volg dan deze stappen. Ik testte ze op oude schoenen voordat ik het op mijn beste paar probeerde.

WD-40 op je schoenen? Het wintergeheim dat fabrikanten liever stil houden - image 2

  • Stap 1: Test op een onopvallend stukje buitenkant (binnenkant van de tong, hielrand).
  • Stap 2: Spuit een korte, gerichte nevel — niet satureren. Een spuit van 10–15 cm is genoeg.
  • Stap 3: Veeg direct af met een droge microvezeldoek. Laat het niet intrekken.
  • Stap 4: Voor suède: strooi direct maïzena (maizena) of babypoeder op de plek om olie te absorberen. Laat enkele uren intrekken en borstel dan uit.
  • Stap 5: Als het leer glanst of stug aanvoelt, behandel met een beetje neutrale ledercrème of schoensmeer om de vetten terug te brengen.
  • Stap 6: Zet schoen in de lucht, weg van warmte (geen verwarming of radiator). WD-40 is licht ontvlambaar en kan de lijm beïnvloeden bij hitte.

Waarom dit in Nederland extra relevant is

Onze winters: nattigheid, pekel van de gemeente en de grijsheid van de stoep. Je loopt vaak langere stukken of stapt nat op de fiets — en in steden als Rotterdam of Utrecht zie je veel mensen die hun favoriete leren laarsjes blijven dragen.

  • Veel huishoudens kopen WD-40 bij Gamma, Praxis of Action — het is binnen handbereik.
  • Maar lokale schoenmakers en kleine schoenwinkels (denk aan de buurt schoenpoets) adviseren vaak andere middelen.
  • Een paar tientjes investeren in goede impregneer- of onderhoudsproducten scheelt je later in reparatiekosten bij de schoenmaker.

Mijn conclusie (kort)

WD-40 kan in een noodsituatie werken, vooral op niet‑leren onderdelen. Het is geen structurele oplossing voor winterbescherming van je schoenen en kan op langere termijn schade veroorzaken. Gebruik het met beleid, test eerst en kies wanneer mogelijk voor producten die schoenmakers aanraden.

En jij — heb je ooit WD-40 op je schoenen gebruikt met goede of juist slechte gevolgen? Deel je ervaring hieronder, ik ben benieuwd naar de beste (of slechtste) tips die Nederlanders in de winter toepassen.