Je schoenen vol zoutvlekken na één ritje op je fiets door de plassen van Amsterdam? Of die kurkdroge leren laarzen die ineens scheuren? Ik merkte dit jaar dat veel mensen toevlucht zoeken tot één goedkoop blikje: WD-40.

Waarom je dit nu moet lezen: dit spul werkt — maar niet zoals fabrikanten van schoenen willen dat je denkt. Vervelend genoeg kan het mooie schoenen kapotmaken als je niet weet wat je doet.

Ik heb het getest op rubberzolen, veterogen en een oud paar leren enkellaarsjes. Hieronder mijn bevindingen, waarschuwingen en een veilige stap-voor-stap hack die in Nederland wél helpt.

Wat WD-40 eigenlijk doet (en waarom dat verwarrend is)

WD-40 is een waterverdringend, oplosmiddelhoudend smeermiddel. Het maakt dingen glad, verjaagt vocht en haalt lichte roest weg — het is geen impregneermiddel.

  • Het verdrijft water tijdelijk — dat voelt als waterproofing, maar is maar tijdelijk.
  • Het lost lijm en sommige coatings op. Fabrieksbehandelingen en lijmverbindingen kunnen hierdoor verzwakken.
  • Op suede en nubuck verandert het uiterlijk direct: vlekken en vettige plekken.

Metaforische uitleg

Zie WD-40 als ducttape voor vocht: het dekt het probleem niet duurzaam af; het schuift het alleen even opzij. Voor echte bescherming heb je een speciaal product nodig, zoals Nikwax of een waxbehandeling.

Wanneer je het gerust kunt gebruiken

Veel Nederlanders gebruiken WD-40 omdat het goedkoop en overal verkrijgbaar is (AH, Gamma, Action en Bol.com verkopen het). Maar er zijn plekken waar het relatief veilig is:

WD-40 op je schoenen: de wintertruc die fabrikanten stilhouden - image 1

  • Rubberen zolen: helpt zout losmaken en maakt het makkelijker schoon te vegen.
  • Metalen veterogen of ritsen die dreigen te roesten.
  • Als noodmiddel op natte schoenen—maar alleen buiten en heel spaarzaam.

Wanneer je het absoluut niet moet gebruiken

  • Suède en nubuck — direct risico op vlekken en structuurverlies.
  • Gore-Tex of andere ademende membranen — WD-40 kan de pores verstoppen en de ademende werking verminderen.
  • Op de binnenkant van schoenen of direct op lijmnaden — dit kan lijm oplossen en zolen losmaken.

Ik zag dit met eigen ogen

In mijn test week raakten twee paar goedkope winterlaarzen losgeweekt na één behandeling van de zoolrand met WD-40. Het voelde even goed (minder kleven), maar na een paar weken begonnen de zolen te schuiven — een dure reparatie in de schoenmaker op de hoek van je straat in Utrecht.

Praktische winter-hack: veilig gebruiken (stap-voor-stap)

Wil je het toch proberen? Dit is mijn veilige methode die ik in praktijk gebruik:

  • Test eerst: spray WD-40 op een onopvallend stukje van de schoen. Wacht 24 uur.
  • Gebruik het alleen op rubberen zolen of metalen delen — nooit op leer of stof.
  • Sproei kort (1–2 seconden) op een oude doek, wrijf die doek over de zool — voorkom directe spray op naden.
  • Veeg overtollig product direct weg met een schone doek.
  • Na behandeling: reinig binnen 48 uur met afwasmiddel en water als je later toch wilt schoonmaken (WD-40 laat vet achter).
  • Behandel leren schoenoppervlakken daarna met een echte lederbalsam of wax (Saphir, Grangers), om de originele bescherming deels te herstellen.

Snelle tip voor zoute vlekken (Nederlandse winters)

Voor zoute strepen van strooizout werkt een oplossing van lauw water met een scheutje witte azijn prima. Dep, spoel met schoon water en vul de schoen met kranten om gelijk te drogen — geen directe warmte gebruiken.

Risico’s en veiligheid

WD-40 is ontvlambaar en chemisch. Gebruik het buiten of in geventileerde ruimtes. Bewaar het uit het bereik van kinderen en huisdieren.

WD-40 op je schoenen: de wintertruc die fabrikanten stilhouden - image 2

  • Niet inademen: korte sprays, afstand houden.
  • Brandgevaar: geen open vuur in de buurt.
  • Recycling: lege spuitbussen naar de milieustraat (gemeente) — geen restafval.

Belangrijk: fabrikanten zwijgen niet altijd uit samenzwering; vaak is het simpelweg te riskant voor hun garantie. Als je dure schoenen hebt, kun je beter naar de winkel of schoenmaker voor advies.

Alternatieven die écht werken

  • Specifieke impregnatiesprays (Nikwax, Grangers) — vooral voor textiel en membranen.
  • Lederwax of pommade voor leren schoenen (Saphir bij de schoenmaker of specialist in NL).
  • Beeswax/paraffine behandeling voor stevige trekkingschoenen (met föhn en doek).

By the way — waar kopen in Nederland?

WD-40 vind je bij Action, Gamma, Praxis, Blokker en online op bol.com. Verwacht prijzen tussen ongeveer €4 en €8 voor een blik van normale grootte. Voor professionele lederproducten loop je naar de schoenmaker of seizoenwinkels in de stad (De Schoenmaker, Schoenatelier, of gespecialiseerde outdoorshops in Nederland).

But there's a nuance: goedkoop is handig, maar niet altijd goedkoop op de lange termijn als je schoenreparaties moet betalen.

Slot — wat te onthouden

WD-40 kan in een pieknood helpen: zouten van zolen losmaken of vastzittende veterogen losmaken. Het is géén structurele oplossing voor waterproofing of onderhoud, en kan onderdelen beschadigen als je niet oppast.

Ik ben benieuwd: heb jij WD-40 ooit op je schoenen gebruikt en wat gebeurde er daarna? Laat het weten—je tip kan iemand anders duizenden euro's aan schoenreparaties besparen (of veroorzaken).