Je komt terug van een avondwandeling door ijzelend Amsterdam en je leren laarzen zien eruit alsof ze in een zoutmijn hebben gelopen. Iets in je keukenkastje belooft redding: tandpasta. Ik merkte dat steeds meer mensen deze shortcut gebruiken — en dat veel schoenmakers daar stil over zijn.

Lees dit nu, want de winter in Nederland (strooizout, natte trams, regen) maakt snelle 'hacks' verleidelijk — maar ze kunnen je schoenen ook kapotmaken. Ik heb getest wat werkt, wat risico's zijn en waarom professionals het liever houden bij hun eigen gereedschap.

Waarom mensen tandpasta op schoenen smeren

De logica is simpel: witte tandpasta bevat fijne schuurmiddelen en mild bleekmiddel. Dat kan zoutvlekken wegschrobben en lichte verkleuringen verminderen. In mijn praktijk zag ik toeristen en studenten bij de HEMA of Action snel naar tandpasta grijpen als noodreparatie.

  • Het is goedkoop: een tube tandpasta kost meestal minder dan €2, tegenover schoencrème van €6–€15.
  • Het is overal: je hebt het vaak al in huis of op het werk.
  • Snel resultaat: zichtbare vlekken verdwijnen vaak direct.

Het gevoel: opluchting — en daarna spanning

Je ziet de vlek verdwijnen en denkt “perfect”. Maar daarna voel je onzekerheid: heb ik de finish aangetast? Bij veel mensen volgt spijt als de glans doffer wordt of het leer uitdroogt.

Waarom schoenmakers het geheim houden

Schoenmakers zwijgen niet per malice. Er zijn goede redenen om dit niet aan te raden als standaardmethode.

Tandpasta op schoenen in winter: waarom schoenmakers dit geheim houden - image 1

  • Risico op schade: sommige tandpasta’s bevatten agressievere schuurmiddelen of bleekmiddelen die leer en kleurlaag kunnen aantasten.
  • Verantwoordelijkheid: als jij een dure Ecco- of Floris van Bommel-schoen verprutst, neemt niemand de kosten op zich.
  • Professionele alternatieven bestaan: schoenmakers gebruiken speciale cleaners, conditioners en machines die veiliger en op lange termijn beter zijn.
  • Economisch: reparaties en onderhoud zijn inkomstenbronnen voor lokale schoenmakers.

Kort gezegd: tandpasta kan helpen, maar het is vaak een tijdelijke en risicovolle oplossing.

Wanneer tandpasta wél kan — en wanneer absoluut niet

Belangrijk: niet alle schoenen reageren hetzelfde. Kies verstandig.

  • Gebruik het alleen op glad leer (glad, gepolijst leer).
  • NEE voor suède, nubuck of lakleer — dit wordt direct beschadigd.
  • Gebruik witte, niet-gel tandpasta zonder kleurstof of microkorrels.
  • Test eerst op een onopvallend stukje binnenkant of zoom.

Mijn testresultaat in korte lijnen

Op goedkope, gladde leren laarzen verwijderde tandpasta zoutplekken binnen 2 minuten. Op premium leer verdween wel de vlek, maar ook een deel van de glans — zonder aftercare zag het er droger uit.

Stap-voor-stap: veilige methode (life hack)

Ik heb dit veel gedaan als snelle noodreparatie en hier is een methode die het risico minimaliseert:

  • Stap 1: Kies witte tandpasta, geen gel.
  • Stap 2: Doe een kleine hoeveelheid op een doekje, niet direct op de schoen.
  • Stap 3: Test op een onopvallend plekje (binnenzoolrand of hak).
  • Stap 4: Wrijf zacht in cirkels, max 10–20 seconden per plek.
  • Stap 5: Veeg met een lichtvochtig doekje alle resten weg.
  • Stap 6: Laat drogen en breng daarna een conditioner of schoensmeer aan (bij voorkeur kleurloze crème of beeswax) om het leer te voeden.

Als je in Nederland bent en geen speciale schoencrème hebt: een kleine pot van de HEMA volstaat voor nood, of koop bij de schoenmaker op de hoek een tinnetje van goede kwaliteit — dat kost vaak tussen de €6 en €12 maar betaalt zich terug in langere levensduur.

Tandpasta op schoenen in winter: waarom schoenmakers dit geheim houden - image 2

Veilige alternatieven die schoenmakers wél aanraden

In plaats van tandpasta zijn deze opties verstandiger voor winteronderhoud:

  • Schoenreiniger of saddle soap voor leder.
  • Conditioner of mink oil na reiniging.
  • Waterafstotende sprays (impregneermiddel) vóór de eerste sneeuw.
  • Regelmatig borstelen en zoutplekken direct afnemen met een vochtig doekje.

Deze producten zijn vaak te krijgen bij lokale schoenmakers, schoenenwinkels in de Kalverstraat of webshops voor €5–€20.

Veelgemaakte fouten (en hoe ze te voorkomen)

  • Tandpasta op suède: dat verfrist niets, maar ruïneert de structuur.
  • Te lang schrobben: je verliest de beschermlaag van het leer.
  • Geen conditioner na afloop: leer droogt uit en scheurt sneller.
  • Direct in de regen blijven lopen: herhaald nat worden zonder onderhoud verslechtert het resultaat.

By the way, als je écht waardevolle schoenen hebt (zoals handgemaakte Natuurleer), breng ze dan direct naar een vakman in plaats van experimenteren met huis-tuin-en-keukenmiddeltjes.

Slot: wanneer je het wel doet — en wanneer niet

Als je op weg bent naar de supermarkt en je favoriete sneakers zien eruit alsof ze in zout zijn verdronken, kan tandpasta tijdelijk redding bieden. Gebruik het kordaat maar voorzichtig, en behandel je schoenen daarna. Voor dure of favoriete paren kies je liever professionele producten of een lokale schoenmaker.

Ik ben benieuwd: heb jij ooit tandpasta op je schoenen gebruikt en wat gebeurde er daarna? Deel je verhaal — anderen in Nederland willen weten of het werkte of niet.