Last van bloedend tandvlees of zag je die TikTok-trend waarbij mensen zout als tandpasta gebruiken? Stop even — dit is belangrijk, vooral nu zulke tips massaal rondgaan in Nederlandse WhatsApp-groepen en drogisterijen.
Ik merk in mijn praktijk dat veel mensen denken: "zout is natuurlijk, dus veilig". Dat klopt soms — maar niet altijd. Lees dit nu, want één verkeerde gewoonte kan je glazuur sneller beschadigen dan je denkt.
Waarom tandartsen zout wél gebruiken
Je zult niet snel een tandarts zien je met droog keukenzout schrobben. Maar zout heeft in de tandheelkunde praktische, gecontroleerde toepassingen:
- Warm zoutspoelmiddel (fysiologische of gewone zoutoplossing) gebruiken na een kiesextractie om de wond schoon te houden.
- Irrigatie tijdens behandelingen: we spoelen tandvleeszakjes en wonden om bacteriën weg te spoelen.
- Een zoutoplossing kan tijdelijk zwelling en lichte ontsteking verminderen door de osmotische werking.
- Als eenvoudige, goedkope noodoplossing bij een geïrriteerde mond of na een kleine ingreep.
In mijn praktijk gebruik ik zoutoplossingen gecontroleerd — het is een hulpmiddel, geen wondermiddel.
Maar er is een nuance: zout ≠ tandpasta
Veel mensen doen zout rechtstreeks op hun tanden of brushes met droge zoutkorrels. Dat is waar het misgaat.
- Zoutkorrels zijn schurend: ze kunnen je glazuur wegslijten, vooral bij hard poetsen.
- Zonder fluorideben je minder beschermd tegen gaatjes. Zout stopt cariës niet.
- Te vaak spoelen met heet zout water kan het mondmilieu verstoren, waardoor gevoeligheid ontstaat.
- Sommige ontstekingen vragen om professionele behandeling of een recept, geen huismiddeltje.
Metaforische vergelijking
Denk aan zout als schuurpapier: op de juiste plek en met beleid kan het iets schoonmaken, maar gebruik je het als spons, dan maak je krassen.
Hoe je zout wél veilig gebruikt — stap-voor-stap
Hier een eenvoudige, veilige lifehack die ik zelf aanbeveel en die veel Nederlandse tandartsen ook aanraden:
- Neem 1/2 theelepel keukenzout (ongeveer 2–3 gram).
- Los dat op in 200–250 ml lauwwarm water (een glas water).
- Spoel 30 seconden per keer, drie keer per dag maximaal, en spuug uit.
- Gebruik dit maximaal een week achter elkaar; bij aanhoudende klachten: ga naar je tandarts.
Je kunt zout in de supermarkt kopen (Albert Heijn, Jumbo, of Kruidvat) voor minder dan een euro. Maar koop geen grof zeezout om je tanden mee te schrobben — fijn keukenzout en oplossen is de juiste aanpak.
Praktische tips die niet iedereen zegt
- Combineer zoutspoelingen nooit als vervanging voor fluoridepasta: blijf twee keer per dag met fluoridetandpasta poetsen.
- Als je gevoelige tanden krijgt na zoutgebruik: stop direct en gebruik een desensitiserende tandpasta (Etos, Kruidvat of apotheek verkopen betaalbare opties).
- Na een extractie: volg het protocol van je tandarts. Soms is een zoutspoeling aanbevolen, soms juist niet meteen.
- Gebruik geen zout met azijn, citroen of andere zuren — die maken het glazuur nog kwetsbaarder.
Wanneer moet je professionele hulp zoeken?
Soms is zout niet genoeg. Bel of maak meteen een afspraak als je last hebt van:
- Ernstige of toenemende pijn
- Koorts of dikke, warme zwelling in het gezicht
- Langdurig of hevig bloedverlies na een behandeling
- Een vieze smaak of aanhoudende slechte adem ondanks spoelen
Als tandartsen zelf zout gebruiken, gebeurt dat altijd met een doel en onder gecontroleerde omstandigheden. Thuis is voorzichtigheid geboden.
Laatste tip voordat je het probeert
In Nederland zien we iedereen graag creatief zijn met huis-tuin-en-keukenmiddeltjes — maar behandel je mond als je visitekaartje. Een gezonde glimlach kost soms een paar euro extra voor goede tandpasta en een bezoek aan je tandarts.
Wat is jouw ervaring: heb jij ooit zout gebruikt voor je mond, of heb je een alternatief dat wél werkt? Deel het — ik ben benieuwd naar de beste (en slechtste) thuishacks die jullie in de buurt van je tanden hebben uitgeprobeerd.
