Trek je weer een wc- of gootsteenontstopping open? Je bent niet alleen: een klein foutje kan je later honderden euro’s aan reparatie kosten en een hele dag smerig werk opleveren. Lees dit nu, want met gure herfst- en wintermaanden stollen vetten sneller en de feestkeuken zorgt voor extra risico.

Ik heb jarenlang met monteurs gesproken en zelf sifons schoongemaakt — geloof me: veel mensen denken goed bezig te zijn, maar maken het erger. Hieronder de lijst die elke loodgieter zonder aarzelen zou geven.

Waarom dit je afvoer kapotmaakt

Afvoeren lijken robuust, maar werken als een kleine rioolfabriek: alles wat je erin kiepert, gaat door bochten, sifons en vaak smalle PVC-buizen. *Vetten en vezels klonteren samen*, chemicaliën beschadigen rubber en oude leidingen — en uiteindelijk ligt alles vol met een bruine walgelijke berg die je eruit moet halen.

De grote boosdoeners

  • Frituurvet en olie — Koelt af, stolt en kleeft als beton aan de wanden.
  • Koffiedik — Klein maar plakkerig; in combinatie met vet vormt het snel een prop.
  • Vochtige doekjes en “biologisch afbreekbaar” doekjes — Ze pluizen niet zoals wc-papier en vangen vezels.
  • Verf, terpentine en oplosmiddelen — Eten leidingen op, vervuilt waterzuivering en is gevaarlijk voor huisdieren.
  • Resten van gips of cement — Hardt uit en blokkeert de buis.
  • Schoonmaakchemicaliën in grote hoeveelheden (sulfuric acid, sterke alkalische ontstopper) — Ze kunnen PVC verweken en rubber ringen vernietigen.
  • Niet doorgespoelde medicijnen en chemische resten — Schadelijk voor rioolwaterzuivering en het milieu.

Wat loodgieters het vaakst zien en waarom het zo dramatisch is

In mijn werk viel me op dat Nederlanders vaak denken: "Het spoelt toch weg?" Tijdens de feestdagen wordt er extra gefrituurd en dat vet belandt massaal in de gootsteen. In koude maanden stolt het sneller — en dan helpt zelfs heet water niet meer.

Chemische ontstoppers: laten liggen. Ze lossen soms even op, maar beschadigen je sifon en voegen giftige stoffen toe aan het riool. In steden als Amsterdam of Rotterdam gaat dat uiteindelijk naar een waterzuiveringsinstallatie — geen leuk idee voor het milieu.

Loodgieters waarschuwen: giet dit nooit in je afvoer - image 1

Verschil in leidingen: oud vs nieuw

  • Oude gietijzeren leidingen — sterk maar gevoelig voor roest na chemische schade.
  • Moderne PVC-buizen — goedkoper, maar smelt of vervormt door zure/alkalische middelen.

Veilig alternatief: wat wél in de gootsteen en hoe je het echt oplost

Het goede nieuws: je hoeft niet meteen de loodgieter te bellen. Met simpele maatregelen voorkom je 90% van de verstoppingen.

  • Gebruik een zeefje in de gootsteen en douche (Action, HEMA, Praxis — kosten vaak €1–€5).
  • Giet vet in een oude pot (een melkpak of lege jampot), laat stollen en gooi het in de restafval of breng naar de milieustraat.
  • Gebruik een plopper (ontstopper) als eerste hulp — vaak lost dat 70% van de gevallen op.

Levensreddende, concrete hack: sifon schoonmaken (stap-voor-stap)

Dit is iets wat ik zelf vaak doe — snel, goedkoop en vaak meteen effectief.

  • Zet een emmer of bakje onder de sifon (de U-vormige buis onder de gootsteen).
  • Draai de moeren los met de hand; heb je moeite, gebruik een verstelbare tang. Houd de moeren tegen zodat de schroefdraad niet beschadigt.
  • Verwijder de sifon, maak de binnenkant schoon met een oude tandenborstel of doek en spoel met heet water.
  • Controleer de rubbers; versleten ringen kosten meestal €1–€3 bij Gamma/Praxis en voorkomen lekkage.
  • Zet alles terug en draai de moeren stevig maar niet knalvast aan. Laat water lopen en controleer op lekken.

Als de sifon vol zat met vet en prut: gooi het in een vuilniszak en niet in de tuin of gootsteen.

Tools die je zelden nodig hebt — maar die je blij maken als je ze hebt

  • Plopper (ontstopper) — €5–€15.
  • Zip-it of riemontstopper — goedkope plastic haakjes, Action heeft ze vaak (< €3).
  • Flexibele ontstoppingsveer — handig voor dieper liggende blokkades (€10–€30).
  • Handschoenen en emmer — onmisbaar.

Wanneer bel je een loodgieter?

Bel direct wanneer waterniveau stijgt, meerdere afvoeren tegelijk traag zijn, of je angstige geluiden hoort in de leidingen. In de grote steden rekenen loodgieters vaak een voorrijkostenpost van €40–€70 plus uurloon — het kan snel in de tientallen tot honderden euro’s lopen.

By the way: als je in een huurhuis woont, bel eerst de verhuurder; vaak is dit hun verantwoordelijkheid.

Loodgieters waarschuwen: giet dit nooit in je afvoer - image 2

Milieu en regelgeving in Nederland

Giet niets gevaarlijks door de gootsteen omdat het “maar een klein beetje” is. Nederlandse rioolwaterzuiveringen zijn efficiënt, maar chemicaliën verstoren bacteriën die het water reinigen.

  • Breng verf- en chemisch afval naar de milieustraat van jouw gemeente.
  • Restvet kan solidificeren en hoort in de restafval of in ingeleverde afvalstromen — check je gemeentewebsite voor regels.

Mijn laatste tip die de meeste mensen niet doen

Plaats vlak onder de kraan een kleine voorraadpot met papier en een leeg melkpak of jampot voor vet. Ik merkte dat wie dit een week doet, veel minder kans heeft op problemen. Kleine moeite, grote winst.

Doe dit: een mini-routine van 30 seconden

  • Na koken: schep overtollig vet in pot met keukenpapier.
  • Laat resten afkoelen, gooi pot dicht in restafval of breng in bulk naar de milieustraat.
  • Spoel de gootsteen met heet water en een scheutje afwasmiddel (lost vet beter op).

Kort gezegd: voorkom vet en dikke rommel, vermijd agressieve chemicaliën, en leer je sifon los te maken. Dat scheelt je tijd, geld en een enorme vieze klus.

Wat is jouw grootste afvoer-blunder geweest? Deel het hieronder — andere lezers (en loodgieters) leren ervan.