Je gootsteen stinkt, water loopt langzaam weg en ineens staat de hele keuken vol met een plas olie. Dat is geen kleinigheid: ik merkte in mijn werk dat één onachtzame gietbeurt genoeg is om wekenlang problemen te krijgen. Lees dit nu, voordat je die pan met gebruikte olie simpelweg wegspoelt — de schade is duurder dan je denkt, zeker in Nederlandse huizen met oudere leidingen.

Waarom dit precies misgaat

Veel mensen denken dat vloeistof vanzelf wegspoelt met water. Dat klopt niet voor olie. Olie koelt en wordt plakkerig; in de leiding hecht het zich aan muren en vangt etensresten.

In de winter, met koude leidingen, gebeurt dit nog sneller — in steden als Amsterdam of Groningen kun je door de verouderde leidingen echt problemen krijgen.

Hoe olie je leidingen langzaam verstopt

  • Olie vormt een vettige laag op de pijpwand, net als vet op een pan.
  • Andere resten blijven eraan plakken: koffiedik, etensresten, ze vormen samen een broodnodige verstopping.
  • Uiteindelijk moet een loodgieter komen; dat kost vaak tientallen tot enkele honderden euro’s of je moet delen van de leiding vervangen.

Welke oliën je NOOIT in de afvoer moet gieten

Ik heb lijsten gezien van mensen die dachten dat het ging om "maar een beetje". Fout. Vermijd deze zeven types:

Loodgieters smeken je: giet dit olie NOOIT in het afvoer - image 1

  • Frituurolie (gebruikte olie uit de friteuse)
  • Bakolie en olijfolie
  • Dierlijke vetten (spekvet, jus, reuzel)
  • Boter en margarine (smelten en stollen)
  • Saladedressings met olie
  • Motorolie of machineolie (gevaarlijk en milieu-onvriendelijk)
  • Resten van gefrituurd eten met veel vet

Kort: giet geen enkel vet of olie in de afvoer. Zelfs kleine hoeveelheden bouwen zich op.

Wat je wel kunt doen — een praktische life hack

Niet alleen de waarschuwing — hier is wat ik adviseer en zelf toepas in mijn keuken:

  • Laat de olie afkoelen in de pan.
  • Giet de koude olie in een leeg glazen potje (oude jam- of sauspot werkt prima).
  • Laat het in de koelkast of vriezer stollen; gemakkelijker te verwijderen uit de pot.
  • Gooi de pot in het restafval (niet bij GFT). Of breng grote hoeveelheden naar de milieustraat van je gemeente.

Trouwens, veel gemeentes in Nederland hebben inzamelpunten voor gebruikte kookolie — check de website van je gemeente of de app voor de Milieustraat bij jou in de buurt.

Stap-voor-stap: snel alternatief voor één theelepel olie

  • Veeg resterend vet uit de pan met een stuk keukenpapier.
  • Gooi het papier bij het restafval.
  • Spoel de pan met heet water en afwasmiddel om de rest weg te krijgen.

Al olie in de gootsteen gegoten? Doe dit eerst

Paniek niet. Ik heb dit meerdere keren gezien en dit werkt vaak als noodmaatregel:

  • Giet geen koud water: dat stolt het vet meer.
  • Giet een flinke scheut afwasmiddel in de afvoer — afwasmiddel breekt vet.
  • Giet vervolgens kokend water (met beleid, om brandwonden te voorkomen) langzaam in etappes; herhaal 2–3 keer.
  • Gebruik een plopper als het water blijft staan.
  • Als niks helpt: bel een loodgieter. Wacht niet te lang, want kosten lopen op als de verstopping dieper zit.

Loodgieters smeken je: giet dit olie NOOIT in het afvoer - image 2

Voorkomen is goedkoper — lokale realiteit en kosten

Ik hoorde van klanten dat ze voor kleine verstoppingen een tientje of twee moesten betalen aan hulpmiddelen, maar bij vaste vetophopingen komen vaak loodgieters die uren werk doen — dat loopt snel in de honderden euro’s.

In Nederland kan de milieustraat van je gemeente grote hoeveelheden gebruikte olie vaak gratis of betaalbaar aannemen. Kleine hoeveelheden horen niet in GFT of in het riool.

Veelgemaakte fouten en kleine mythes

  • "Het spoelt weg met heet water" — tijdelijk waar, maar vet bouwt zich op later.
  • "Biologisch afbreekbaar betekent veilig" — sommige oliën breken biologisch af, maar niet snel genoeg in leidingen.
  • "Plafondafvoeren en buitenputjes zijn anders" — ook daar hopen vetten zich op en zorgen voor stank en vervuiling.

En nu voor de meest interessante part: dit is geen probleem dat alleen huishoudens treft — horeca en buurtfeesten creëren dezelfde problemen, vaak veel erger.

Afsluitend: het kost bijna niks om olie correct te bewaren en weg te gooien, maar het kan je honderden euro’s en veel stress besparen.

Heb jij ooit per ongeluk olie door de gootsteen gegoten? Wat hielp bij het verhelpen? Deel je verhaal hieronder — anderen leren daarvan.