Heb je een stinkende gootsteen of een langzaam aflopende wastafel? Dat irriteert meer dan je denkt — en vaak is de oplossing dichterbij dan een dure monteur. Ik merkte in mijn praktijk dat veel mensen één verkeerde zet doen: koffiedik dóór de afvoer gooien. Stop daarmee.
Lees dit nu: ik leg uit waarom loodgieters écht met koffiedik werken, hoe ze het gebruiken zonder leidingen te verstoppen, en een veilige stap-voor-stap hack die je morgen zelf kunt proberen — zelfs in een klein Amsterdamse keuken.
Waarom ik eerst dacht: dit is gek — maar het werkt
Als journalist en af-en-toe klusser zag ik die discussie maandenlang op buurtgroepen: "Giet koffiedik in de gootsteen!" Mensen deden het, leidingen raakten verstopt, en de rioleringsdienst kreeg klachten.
In mijn ervaring gebruiken loodgieters koffiedik niet zoals veel huiseigenaren — zij gebruiken het als schoonmaak- en schuurmiddel buiten de leiding, niet als vloeibaar reinigingsmiddel.
Wat loodgieters daadwerkelijk doen
- Ze verwijderen de sifon (de U-bocht) en schrapen de aanslag met een doek en wat koffiedik — het schuurmiddel helpt de vettige laag los te krijgen.
- Koffiedik neutraliseert geur wanneer het kort buiten de buis wordt gebruikt of weggegooid wordt in de GFT-bak.
- Soms gebruiken ze gebruikte koffie als absorptiemiddel voor olie of vet op werkbanken en vloeren — daarna gaat het naar de afvalstroom, niet de leiding.
Belangrijk: loodgieters zetten het vuil direct buiten de leidingen neer. Koffiedik in de buis is vaak een recept voor een verstopping.
Waarom mensen denken dat koffiedik in de afvoer hoort
Veel Nederlanders drinken dagelijks koffie — Douwe Egberts, filterkoffie in de ochtend, of een to-go uit de buurt. Het voelt logisch: koffie is biologisch, dus weg ermee in de gootsteen. Dat is begrijpelijk, maar misleidend.
Here's the kicker: koffiedik klontert samen met vet en zeepresten en vormt een nare pasta. In koude, natte Nederlandse winters helpt niets sneller dan die mix om een permanente prop te maken.
Veilige, praktische hack: zo gebruik je koffiedik zoals een loodgieter
Ik heb dit zelf uitgeprobeerd in een ouder appartement in Utrecht en het werkte — mits je het precies zo doet. Volg deze stappen, niet andersom.
- Stap 1: Zet een emmer onder de sifon en draai die los.
- Stap 2: Leeg het water en schep de modder en haren eruit met keukenpapier of een kleine borstel.
- Stap 3: Neem een handje gebruikte koffiedik en gebruik het als schuurmiddel op een doek of borstel om binnenwanden en de sifon schoon te wrijven.
- Stap 4: Spoel de sifon met heet water (koffieprut óp de doek, niet in de leiding) en zet alles terug.
- Stap 5: Gooi de gebruikte prut in de GFT- of compostbak (zoals in veel Nederlandse gemeenten toegestaan).
Door dit te doen verwijder je mechanisch vet en haren zonder chemicaliën. Giet nooit droge koffiedik rechtstreeks door de afvoer — dat is meestal de oorzaak van nieuwe problemen.
Snelle tips die loodgieters je niet altijd vertellen
- Gebruik heet water en een beetje afwasmiddel regelmatig om vet weg te spoelen — het is de goedkoopste preventie.
- Leg een zeefje in de gootsteen; in Nederland kun je goedkope rvs-zeefjes kopen bij Blokker of Action.
- Vraag je buurtcafé (bijvoorbeeld die gezellige zaak op de hoek) of ze gebruikte koffiedik weggeven — handig voor planten, maar niet voor je leidingen.
- Combineer af en toe met een enzymatisch rioolreiniger (biologisch afbreekbaar) in plaats van agressieve zuren.
Wanneer je absoluut geen koffiedik moet gebruiken
Als je een oud koperen of gegalvaniseerd leidingwerk hebt, of als je houdt van leidingen die al traag aflopen: laat koffiedik buiten de buis. In die situaties bel ik liever een vakman dan te blijven knoeien.
En nog iets: in sommige Nederlandse gemeenten zijn er strikte regels voor vetafscheiders bij commerciële keukens — daar is koffiedik óók niet de oplossing.
Wat ik leerde tijdens klusdagen met loodgieters
Ik werkte een middag mee met een loodgieter in Rotterdam. Hij haalde geen geheimen uit de kast — wel een simpele gewoonte: schoonmaken, mechanisch werken, en alles wat je gebruikt, uit de leiding halen. Dat is efficiënt en goedkoop.
Dat kleine handje koffiedik op een doek deed meer dan dure ontstopper. Maar onthoud: het gaat om de manier waarop je het gebruikt, niet om het ingrediënt zelf.
Last-minute checklist voordat je begint
- Heb je een emmer en handschoenen? ✔
- Is er een plank of doek om koffiedik op te vegen? ✔
- Weet je waar je het koffiedik naartoe gooit (GFT/compost)? ✔
Als het antwoord op één van deze vragen nee is, stop en regel dat eerst.
And now for the most interesting part: probeer het eens één keer naast een buurvrouw of vriend — je zult meer leren over je leidingen dan van tien tutorials.
Wat denk jij: heb jij ooit koffiedik gebruikt om te soppen of ontstoppen? Deel je ervaring hieronder — misschien red jij iemands zondagmiddag.
