Je afvoer loopt langzaam en je hebt al dure ontstoppers geprobeerd — klinkt bekend? Een bezoedelde gootsteen geeft niet alleen stank, het saboteert je ochtendroutine. Lees verder als je snel, goedkoop en met een beetje ervaring wilt proberen of koffiedik het probleem kan verhelpen.
Ik merkte het zelf toen mijn keukenwater na het afwassen bleef staan: een oude vette aanslag bleek de boosdoener. In mijn praktijk met kleine klusjes heeft koffiedik soms geholpen — maar niet altijd. Belangrijk: er zit een nuance tussen "werkt" en "zou je moeten doen".
Waarom veel mensen dit over het hoofd zien
We gooien koffiedik instinctief in de prullenbak of de GFT-bak. In Nederland is dat normaal: bij veel mensen gaat het direct naar de tuin of bak. Toch gebruiken hobby-klussers koffiedik óók als goedkoop schuurmiddel en geurvreter.
- Koffiedik is licht schurend: het kan vet en etensresten losmaken, net als grof zout op een koekenpan.
- Het absorbeert geurtjes — handig als je afvoer naar oude etensresten ruikt.
- Maar: koffiedik klontert samen in water en kan zelf een verstopping worden als je te veel gebruikt.
Wanneer koffiedik helpt — en wanneer je beter stopt
Het werkt meestal bij lichte, vette aanslag of nare geurtjes, niet bij haarballen of volledige blokkades.
- Gebruik het als de afvoer langzaam loopt na vet koken of sauzen te hebben doorgespoeld.
- Blijf uit de buurt van een afvoer die al volledig dicht zit — koffiedik kan de boel verergeren.
- Oudere leidingen of smalle PVC-buizen reageren anders; dan liever geen koffiedik-experiment.
Een metafoor die het duidelijk maakt
Zie koffiedik als schuurpapier in een emmer water: het kan aanslag wegschrobben, maar als je er een handvol in laat zweven, vormt het een modderige prop die je afvoer nog slechter maakt.
Praktische hack: zo gebruik je koffiedik veilig (stap-voor-stap)
Dit is de aanpak die ik zelf toepaste en die vaak het verschil maakte tussen geur en gladdoorstroming of een ramp met de loodgieter.
- Stap 1: Verwijder zichtbare etensresten uit de gootsteen of het putje.
- Stap 2: Schep 1–2 eetlepels droog koffiedik (geen klonterende massa) in het putje.
- Stap 3: Strooi er 1 eetlepel keukenzout overheen — zout versterkt het schurende effect.
- Stap 4: Giet er direct zeer heet water (niet kokend bij plastic leidingen) achteraan — ongeveer 1 liter.
- Stap 5: Laat 10–15 minuten intrekken en spoel daarna na met heet water terwijl je de kraan open draait.
Extra tip: als er nog geur blijft, voeg dan 2 eetlepels baking soda (zuiveringszout) voor stap 4, giet azijn erbij voor bruisend effect, wacht 5 minuten en spoel met heet water. Dit is de versie die ik in mijn studententijd in Amsterdam vaak gebruikte.
Do's en don'ts (kort en scherp)
- Do: Gebruik kleine hoeveelheden koffiedik, vooral na vet koken.
- Don't: Gooi geen grote hoeveelheden in één keer in het putje.
- Do: Combineer met heet water en zout voor schuureffect.
- Don't: Verwacht geen wonderen bij haar- of zeepophoping — dan is een plopper of ontstopperslang beter.
- Do: Winkelopties — koop een goedkope ontstoppingsveer bij Praxis of Gamma als tweede stap.
Wat je moet weten als het misgaat
Ik heb wél eens een afvoer gehad die na koffiedik nóg langzamer liep. Toen bleek de combinatie met vet in de sifon het probleem. In zulke gevallen:
- Haal de sifon los (handig met een emmer eronder) en spoel 'm uit — vaak is daar de echte verstopping.
- Gebruik een plopper of een ontstoppingsveer van de bouwmarkt.
- Als je in een huurwoning in Nederland woont, bel eerst de verhuurder voordat je gaat prutsen met leidingen.
Waar dit past in Nederlandse gewoontes
In de meeste Nederlandse appartementen is de gootsteen aangesloten op smalle pvc-buizen en wordt koffiedik vaak in de GFT-bak gegooid voor compost. Veel buurtsupermarkten zoals Albert Heijn verkopen compostzakken en lokale cafés geven soms koffiedik weg voor je tuin. Gebruik die gewoonte: gebruik wat je nodig hebt en geef de rest aan de gft.
Belangrijk: als je verwarmingsinstallaties of oudere leidingen in je woning hebt, kies dan voor mechanische reiniging of bel een loodgieter.
By the way, voor eenmalige geurverdrijving werkt koffiedik vaak beter dan dure sprays. Voor een echte verstopping is het echter niet het juiste gereedschap.
Kort en krachtig: probeer koffiedik als goedkope eerste stap bij lichte problemen — met mate en gezond verstand.
Heb jij koffiedik ooit gebruikt om een afvoer te fixen? Wat werkte wel of niet bij jouw gootsteen? Deel je ervaring hieronder — ik ben benieuwd naar de beste en slechtste thuis-hacks.
