Je balkon is te klein, de plantenwinkel rekent 5–10 euro per pot en je hebt nog een stapel lege flessen in de keuken. Dat frustreert. Lees dit nu: met een paar simpele handelingen maak je die flessen tot betere potten dan veel standaard plastic potten — vooral in het wisselvallige Nederlandse klimaat.
Waarom dit vaker beter werkt dan je denkt
Veel mensen denken dat een fles te klein of te slordig is. In mijn praktijk bleken ze juist controle te geven: je bepaalt precies drainage, waterreservoirs en lichtinval. Ik merkte dat kruiden en snelle groenten vaak beter groeien in aangepaste flessen omdat je minder snel over- of onderwaterde.
Een fles is licht, goedkoop en overal te vinden — Action of de lokale Albert Heijn hebben altijd flessen die anders de restafvalbak in gaan. En ja, het past op een studentenkamerraamlijst of een smal Amsterdams balkon.
Wat maakt het beter? (Kort en concreet)
- Je kunt zelf drainage toevoegen of juist een waterreservoir maken — meer controle dan veel kant-en-klare potten.
- Door het transparante plastic zie je wortelontwikkeling en vochtniveaus (handig voor beginnende tuiniers).
- DIY = goedkoper; je bespaart potten, aarde en soms ook water door efficiënter te doseren.
Welke flessen kies je — en welke niet
Niet elke fles is geschikt. Veel mensen maken de fout om melkpakken of grote oliën te gebruiken — die lekken of geven geur af. Kies verstandig.
- Beste: PET-frisdrankflessen (0,5–2 liter) — stevig en licht.
- Voor decoratie: glazen flessen — mooi, maar zwaarder en breekbaar.
- Vermijd: flessen met sterke geurresiduen (olie/siroop) en dunne PET die snel bros wordt in zonlicht.
Stap-voor-stap: zo maak je een fles-plantenbak
Dit is de snelle versie die ik ik vaak gebruik op balkons in de stad.
- Was de fles grondig met heet water en een scheutje groene zeep; verwijder etiketten.
- Teken met een permanente stift de snijlijn: halverwege of bovenkant afhankelijke van plantgrootte.
- Snijd met een scherp stanleymes langs de lijn of gebruik een warm mes voor een nette rand.
- Maak 3–5 drainagegaten in de bodem met een hete priem of boor (voor grotere flessen 6–8 mm).
- Leg een dun laagje kleine steentjes of hydrokorrels, daarna een eetlepel geactiveerde houtskool (voorkomt wortelrot).
- Vul met passende potgrond; plant je kruid of plant en druk licht aan.
- Optioneel: zet de bovenkant als kapje terug voor schaduw of hang met touw door twee gaatjes aan de zijkant.
Handige tip: self-watering reservoir (mijn favoriete hack)
Ik gebruik dit constant voor kruiden op koude, regenachtige Nederlandse dagen.
- Knip de fles doormidden.
- Maak in de dop een klein gaatje en bind een stukje katoenen touw (zoals een lont).
- Vul de onderkant met water, plaats hierin de dop met lont naar beneden.
- Zet de bovenste helft met aarde en plant erop, zo dat de lont in het water hangt.
- Dit geeft langzame waterafgifte — ideaal bij wisselvallig weer en korte balkonpauzes.
Beste planten voor flesbakken in Nederland
Niet elke plant past; kies volgens groeisnelheid en wortelpatroon.
- Kruiden: peterselie, bieslook, basilicum (let op zon/verdeeld water).
- Bladgroenten: rucola, veldsla en babyspinazie — snel oogstbaar.
- Succulenten en cactussen: in kleine flessen binnen op de vensterbank.
- Strawberries of dwerg-tomaatjes: in grotere flessen met goede drainage.
Onderhoudstips en valkuilen (wat ik vaak zie misgaan)
Veel fouten zijn simpel te voorkomen. Ik zag buren hun planten verdrinken of juist uitdrogen — vaak door één fout.
- Bewaar flessen niet constant in fel zonlicht zonder bescherming — PET wordt bros en kan giftige deeltjes afgeven na jaren UV-blootstelling. Gebruik verf of tape aan de buitenkant als filter.
- In de winter: breng binnen of isoleer — kleine volumes koelen snel af bij nachtvorst.
- Controleer op schimmel: verwijder verrotte bladeren en vervang de bovenste aardelaag jaarlijks.
- Gebruik lokale middelen: Action heeft touw en boortjes, Gamma/Praxis voor boortjes en potgrondmixen.
Praktisch waardevolle bonus: goedkope but effective potgrondmix
Veel kant-en-klare mixen zijn te voedzaam of te nat voor kleine bakken — dit is mijn go-to mix voor flesplanten.
- 50% universele potgrond (AH of Intratuin heeft goedkope varianten)
- 30% grove perliet of grit (voor drainage)
- 20% composteerde tuincompost of wormenmest voor voeding
Meng dit goed — het geeft voldoende voedingsstoffen zonder te zwaar te worden. Perfect voor kruiden en salade op een klein balkon.
Eindoordeel — en waarom jij er vandaag mee moet starten
Lege flessen zijn geen noodoplossing, maar een slimme tool. In mijn ervaring geven ze meer controle, zijn goedkoop en verminderen afval. Je hebt geen dure materialen nodig; binnen een middag heb je een mini-kruidentuin die past op een Amsterdamse vensterbank of in een Rotterdamse studentenkamer.
Probeer één fles dit weekend — je zult verrast zijn hoe snel het werkt. Wat ga jij als eerste planten in jouw fles zetten?
